Iedere week verzamelt Factory het belangrijkste nieuws over factchecking en nepnieuws. Met deze week: nepjournalist bij staatsomroep, luie studenten en Trump gecheckt.
Marcello Foa is door de Italiaanse regering benoemd tot directeur van de Italiaanse staatsomroep RAI, schrijft The Guardian. Dezelfde Foa deelde eerder nepnieuwsverhalen over satanistische etentjes georganiseerd door Hillary Clinton, noemde homoseksualiteit ‘abnormaal’ en sprak zich uit tegen vaccinaties. Positief is hij wel over Vladimir Putin en Steve Bannon.
Marcello Foa tijdens een bezoek aan Belgrado, Servië. Bron: Wikimedia
Niet pluis, vindt de journalistenbond van RAI. Zij willen dat het regeringscomité dat Foa aanstelde een onderzoek doet naar de legitimiteit van Foa. Hijzelf zei tegen het comité dat RAI een “authentiek, cultureel en religieus pluralisme” uit moet stralen en “iedereen moet respecteren”.
Veel journalisten bij RAI geloven dit niet en zullen uit protest hun ontslag indienen, zegt een anonieme bron uit de mediawereld tegen The Guardian.”Ze zijn bang om hun vrijheid kwijt te raken.”
BBC reconstrueert moord op vrouwen en kinderen
Twee vrouwen en twee jonge kinderen werden in juli in Kameroen door het regeringsleger meegenomen en neergeschoten met maar liefst 22 kogels. De gebeurtenis werd gefilmd en ging al snel viral. Gauw volgde ook een stortvloed aan nepnieuws.
De video zou niet in Kameroen geschoten zijn, maar in Mali. Het zou een manier zijn om het leger van Kameroen in kwaad daglicht te zetten. Dat zei ook de woordvoerder van de regering, Tchiroma Bakary, die het ook nog eens “horrible trick play noemde”, een term die Donald Trump vaker gebruikt.
Maar deze week kwam BBC Africa met een video die de moorden haarfijn reconstrueerde en terug wist te linken naar het Kameroense leger. Het team maakte gebruik van verschillende technieken die factcheckers gebruiken, zoals Geolocation. Dit is de kunst van het achterhalen van een locatie in de ‘echte wereld’ door middel van tools op het internet.
NRC checkt: ‘Nederlandse student besteedt minste tijd aan studie van Europa’
“Van alle studenten in Europa is de Nederlandse student degene die het minste uren aan zijn studie besteedt.” Dit zei Karl Dittrich, oud-voorzitter van universiteitskoepel VSNU bij Spraakmakers op NPO Radio 1 op 15 augustus. Het NRC checkte of zijn bewering klopt.
70.000 studenten
En waar begin je dan? Bij Dittrich zelf natuurlijk. In een telefoongesprek verwees hij naar een onderzoek dat onder meer werd gedaan door de Universiteit Maastricht. Dat onderzoek blijkt deel te zijn van een groter Europees onderzoek, gepubliceerd in 2007.
Hierbij zijn 70.000 studenten uit dertien landen bevraagd over van alles en zo ook de tijd die ze aan hun studie besteden. Wat de onderzoekers vonden?
Nederlandse bachelor-en masterstudenten besteedden relatief erg weinig uren per week aan hun studie. Slechts 31 en 32 uur per week.
En, klopt het?
Maar dit betekent niet dat ze de minste uren maken van allemaal. Studenten uit Estland en Tsjechië staken er nog minder tijd in. Daarbij is dit onderzoek gepubliceerd in 2007, maar de ondervraagden zijn al in 1999 en 2000 benaderd dus we spreken van een andere generatie studenten.
Maar het NRC vond ook nieuwere cijfers van het Eurostudent Project. Tussen 2016 en 2018 hield deze organisatie een peiling onder studenten uit 28 landen. Ook hier vinden we dat Nederlandse studenten relatief weinig tijd besteden aan hun studie: zo’n 32 uur. Maar nog steeds zijn er veel landen die nog lager scoren: Zweden, Tsjechië, Estland, Oostenrijk, Turkije en Letland.
Luiheid?
Dittrich denkt niet dat Nederlandse studenten luier zijn dan hun leeftijdsgenoten in landen als Frankrijk, waar men gemiddeld 40 uur per week besteedt aan hun studie. “Ze doen van alles naast hun studie. Studentenverenigingen, bijbaantjes. Je kunt niet zeggen dat ze lui zijn, maar ze vinden andere dingen duidelijk ook belangrijk in het leven.”
Facebook, Twitter en Google tekenen gedragscode tegen nepnieuws
De online giganten zijn al een tijdje bezig met het aanpakken van nepnieuws, maar nu hebben ze ook een Code of Principles ondertekend waarin ook zwart op wit staat dat ze de verspreiding van nepnieuws zullen bestrijden, schrijft Bright.nl.
Zo kondigen de bedrijven aan dat er meer nepaccounts gaan worden verwijderd en er meer openheid zal komen over politieke advertenties. Ook moet het voor gebruikers makkelijker worden om nepnieuws te melden.
<blockquote class=”twitter-tweet” data-lang=”nl”><p lang=”en” dir=”ltr”><a href=”https://twitter.com/hashtag/CodeofPractice?src=hash&ref_src=twsrc%5Etfw”>#CodeofPractice</a> submitted today by industry is important step in tackling <a href=”https://twitter.com/hashtag/DisinformationOnline?src=hash&ref_src=twsrc%5Etfw”>#DisinformationOnline</a> which threatens our citizens' trust. We will follow progress, results & propose a way forward by Dec. <a href=”https://t.co/Jvs0GKwoe7″>https://t.co/Jvs0GKwoe7</a></p>— Mariya Gabriel (@GabrielMariya) <a href=”https://twitter.com/GabrielMariya/status/1044907585374224384?ref_src=twsrc%5Etfw”>26 september 2018</a></blockquote>
<script async src=”https://platform.twitter.com/widgets.js” charset=”utf-8″></script>
“Het is een belangrijke stap om een probleem aan te pakken dat steeds groter wordt en het vertrouwen in democratische processen en instellingen bedreigt”, zegt Eurocomissaris voor Digitale Economie en Samenleving Mariya Gabriel. Ook roept ze Facebook, Google en Twitter op om zo snel mogelijk met vooruitgang en meetbare resultaten te komen.
Trump bij de Verenigde Naties: een snelle factchecksessie
Donald Trump sprak afgelopen week voor de Verenigde Naties over de successen van zijn regering, en het Internationale Gerechtshof in Den Haag en Iran. De Washington Post checkte of wat Trump zei ook daadwerkelijk klopt.
