‘Iedere dag worden er 1,7 tot 1,8 miljoen dieren gedood in ons land’

In een artikel van RTL Nieuws beweert de Nederlandse Vereniging voor Veganisme (NVV) afgelopen week, bij monde van Debby van Velzen, dat er dagelijks 1,7 tot 1,8 miljoen dieren gedood worden in Nederland. Maar klopt dit cijfer wel?

Door Tom van Beurden

1,7 tot 1,8 miljoen geslachte, of vermoorde zoals de NVV het noemt, dieren per dag lijkt onvoorstelbaar veel voor een land waarin ruim zeventien miljoen mensen wonen. Op het eerste gezicht zou je dan ook zeggen dat de NVV de cijfers overdrijft.

Herkomst cijfers

Bij navraag bij de NVV over de cijfers die ze aanhalen in het artikel van RTL Nieuws zeggen ze zich te baseren op cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Sinds 1990 houdt het CBS elk jaar de slachtcijfers van dieren in Nederland bij. Ook worden van al deze jaren maandelijkse cijfers bijgehouden. In de slachtcijfers van het CBS worden alle dieren die in de Nederlandse veehouderij worden geslacht voor vleesconsumptie meegenomen, van runderen tot varkens en van geiten tot kalkoenen. De dieren die meegenomen worden in deze cijfers zijn alleen landdieren.

Navraag bij het CBS leert dat zij de cijfers ontvangen van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). De NVWA verzamelt cijfers van zo’n 220 slachthuizen in Nederland. Deze slachthuizen vormen een goede afspiegeling van alle slachthuizen in Nederland, laat de NVWA weten. De cijfers die de NVWA verzamelt zijn de aangevraagde slachtingen van deze bedrijven.

Betrouwbaarheid

De NVWA controleert deze cijfers verder niet, dat is een taak van het CBS. Het CBS loopt alle slachtcijfers die binnenkomen na op betrouwbaarheid. Dat doen ze door deze cijfers te vergelijken met het verleden. Als cijfers niet lijken te kloppen heeft het CBS een speciaal team dat gaat uitzoeken waar dat aan zou kunnen liggen.

Zo is het CBS er in het verleden bijvoorbeeld achter gekomen dat een ziekte onder dieren een oorzaak was voor een afwijking in de cijfers. Daarnaast voert het CBS ook altijd steekproefsgewijs controles op cijfers uit. Als het CBS cijfers niet voldoende betrouwbaar vindt of niet kan controleren worden deze cijfers niet gepubliceerd, zo geven zij aan. Vanwege geheimhoudingsplicht mogen zowel het CBS als de NVWA geen namen van slachthuizen bekendmaken.

1,8 miljoen per dag

De meest recente jaarcijfers zijn van 2017. In dat jaar werden er in Nederland iets meer dan 640 miljoen dieren geslacht, per dag komt dat neer op 1,8 miljoen. Dat zegt op zich nog niet zo veel. Zo kan er bijvoorbeeld aan het eind van het jaar twee keer zoveel geslacht worden als in het begin van het jaar of andersom, waardoor het aantal slachtingen per dag in verschillende periodes van het jaar heel anders kan zijn. De cijfers per maand van het jaar 2017 laten echter zien dat het aantal redelijk stabiel is per maand, zoals hieronder te zien is. Het gemiddelde per dag ligt daardoor ook elke maand ongeveer gelijk en schommelt tussen de 1,6 en 1,8 miljoen.

Ook de voorlopige cijfers van 2018 (waarin de maan december ontbreekt) laten eenzelfde beeld zien. Het aantal slachtingen in elf maanden komt uit op 593 miljoen, dat is gemiddeld zo’n 1,8 miljoen per dag.

In onderstaand overzicht is te zien hoeveel dieren er per diersoort in 2017 zijn geslacht. Daarin is te zien dat het vooral vleeskuikens zijn die zorgen voor de enorme aantallen geslachte dieren in Nederland. Zonder de vleeskuikens ligt het aantal slachtingen in Nederland per dag rond de 100.000 per dag, een aanzienlijk verschil.

Verder is het opvallend dat het aantal slachtingen in de afgelopen tien jaar, van 2007 tot 2017, met zo’n 150 miljoen is toegenomen. In 2007 werden er namelijk 489 miljoen dieren geslacht; in 2017 is dat opgelopen tot 640 miljoen dieren.

Conclusie

De NVV zegt zich bij een navraag te beroepen op jaarcijfers van het CBS. Uit die cijfers blijkt inderdaad dat het gemiddelde aantal slachtingen van dieren in Nederland per dag zowel in 2017 als in 2018 tussen de 1,7 en 1,8 miljoen lag. Deze aantallen zijn echter voor een groot deel vleeskuikens. Deze diergroep zorgt voor 1,6 miljoen slachtingen per dag, waardoor het overige aantal geslachte dieren een stuk lager ligt, zo’n 100.000 per dag. Navraag bij het CBS en de NVWA heeft duidelijk gemaakt waar deze cijfers vandaan komen. Door de meerdere checks die het CBS uitvoert op deze cijfers kunnen deze als betrouwbaar worden geacht. Daardoor is de uitspraak “iedere dag worden er nog 1,7 tot 1,8 miljoen dieren gedood in ons land” van de NVV in het artikel van RTL Nieuws correct.

Cijfers in het artikel kleiner dan tien miljoen zijn afgerond tot een cijfer achter de komma. Cijfers in het artikel groter dan tien miljoen zijn afgerond op hele miljoenen.