CORONAVIRUS NUMMER 1 DOODSOORZAAK VS?
‘Het coronavirus is nu de voornaamste doodsoorzaak in de VS.’ Zo begon Amerikaanse politicus Ted Lieu zijn overwegend boze tweet van afgelopen vrijdag. ‘Als je nog steeds denkt dat COVID-19 een gewone griep is, ben je dom of lid van een sekte. Wees niet dom of lid van een sekte,’ vervolgt Lieu. Vooral deze laatste woorden veroorzaken de nodige reacties op Twitter, maar de opening van de tweet is ook interessant. Het coronavirus als voornaamste doodsoorzaak in de Verenigde Staten op dit moment; is dat waar?
WASHINGTON DC – Democraat Ted Lieu sluit zijn tweet af met een link naar een artikel van nieuwsplatform The Hill: ‘Coronavirus now leading cause of death in US’. Het artikel beschrijft een grafiek waaruit zou moeten blijken dat het coronavirus nu de voornaamste doodsoorzaak is in de Verenigde Staten. ‘Een nieuwe grafiek die dinsdag werd gepubliceerd door Maria Danilychev, een arts, toont aan dat COVID-19 de oorzaak is van 1.970 sterfgevallen in de VS per dag. Dat zegt Newsweek.’ Even verderop wordt het aantal sterfgevallen als gevolg van COVID-19 vergeleken met twee andere voorname doodsoorzaken:‘Ter vergelijking met de cijfers van COVID-19, worden 1.774 sterfgevallen toegeschreven aan hartaandoeningen en 1.641 aan kanker.’
Het artikel van The Hill, dat de grafiek zelf niet laat zien, verwijst in bovenstaand citaat naar het platform Newsweek. Het artikel op de website van Newsweek gaat onder de kop ‘Coronavirus Becomes Number One Cause of Death Per Day in US, Surpassing Heart Disease and Cancer’, en beschrijft eveneens de grafiek van Maria Danilychev. Ook Newsweek laat de grafiek zelf niet zien.
De grafiek kan worden gevonden op andere websites, waaronder de infographic-website Flourish. De rode balk, die COVID-19 visualiseert, laat zien dat het virus alle andere doodsoorzaken in de Verenigde Staten heeft overtroffen:
Maar onder de grafiek staat in kleine letters dat de cijfers over het coronavirus exact zijn, terwijl de cijfers over andere voorname doodsoorzaken zijn gebaseerd op de ‘meest recente’ data uit 2018. Deze data is geëxtrapoleerd; ofwel geschat voor de toekomst. De grafiek vergelijkt een exact en zeer recent sterftecijfer dus met oudere, geschatte cijfers die zijn doorgerekend vanaf 2018. Maar in het rapport van Centers for Disease Control and Prevention waar de grafiek naar linkt, staat echter dat de cijfers de definitieve data van 2017 zijn:
Deaths: Final data for 2017. National Vital
Statistics Reports; vol 68 no 9. Hyattsville, MD:
National Center for Health Statistics. 2019.
Tot slot staat onder de grafiek dat het ding niet is bedoeld om een statistische analyse weer te geven, maar dat het enkel is bedoeld om – op een visuele manier – bewustzijn onder het publiek te creëren over de groei in sterftecijfers als gevolg van het coronavirus.
Conclusie
De uitspraak van Ted Lieu kan aan de hand van de grafiek niet worden gedaan; er kan niet met zekerheid worden gezegd dat COVID-19 op dit moment de voornaamste doodsoorzaak is in de Verenigde Staten. De grafiek is daarvoor niet exact genoeg. Er zouden recente, precieze cijfers nodig moeten zijn over alle voorname doodsoorzaken in de Verenigde Staten. De verzameling van die data is de taak van Centers for Disease Control and Prevention.