‘Vogels sterven door 5G-zendmasten’
Dode vogels door 5G-straling: het is een fenomeen dat steeds meer verschijnt op sociale media. Mensen delen filmpjes en beweren dat de straling fataal is voor de vliegende dieren. Echter, het is nog niet wetenschappelijk bewezen dat dit ook echt zo is.
Door: Olaf Knook
‘5G doodt vogels’: deze theorie ontstond eind 2018 voor het eerst in Nederland. Bij het Huijgenspark in Den Haag werden honderden dode spreeuwen gevonden, zo meldt Omroep West. Facebookpagina Stop5G van John Kuhles, die volgens Snopes verschillende anti-5G-samenzweringswebsites en socialemediapagina’s beheert, explodeerde met berichten over een link tussen 5G en de overleden vogels.
Echter, het antennebureau van de Rijksoverheid liet in een nieuwsbericht weten dat er helemaal geen 5G is getest bij of rondom het park. Het Natuurhistorisch Museum in Rotterdam en het Wageningen Bioveterinary Research Laboratorium in Lelystad kwamen in de Volkskrant tot de conclusie dat de vogels zich te pletter vlogen: ‘Wij houden het erop dat de vogels in paniek zijn geraakt en op de vlucht sloegen. Bijvoorbeeld voor een bosuil die zich tegoed wilde doen aan een paar malse spreeuwen’.
Geen link tussen 5G en dode vogels
Een andere veelvoorkomende reden voor een massale sterfte aan vogels zijn hoge gebouwen, zo schrijft The Conversation. Jaarlijks sterven naar schatting honderden miljoenen vogels door “onnatuurlijke” oorzaken zoals botsingen in de VS. Verschillende studies ondersteunen deze claim. Wetenschappers van Oxford Academic vertellen in The Guardian dat vooral gebouwen met glas bedekte of verlichte wolkenkrabbers de oorzaak zijn van misschien wel een miljard dode vogels in Amerika. Ook The National Audobon Society schrijven dat hoge gebouwen en veel licht een reden is dat vogels tegen gebouwen aanvliegen.
De ‘5G doodt vogels’ zou een verzinsel zijn door niemand minder dan John Kuhles, zo meldt Snopes. Kuhles bondt de onverklaarde vogelsterfte rond Huijgenspark in Den Haag op een niet-bestaande test van een 5G-netwerk, dat volgens Kuhles (zonder bewijs) gelijktijdig met de vogelsterfte plaatsvond. De Facebook-berichten van Kuhles zijn echter niet meer vindbaar.
Dood tientallen vogels heeft andere oorzaak
We kunnen dus al aannemen dat de bewering ‘Birds dying from 5g towers 👀’ van @skanky_62 niet klopt. Maar wat is hier dan wel aan de hand?
Het filmpje is gedeeld door @skanky_62 als reactie op een tweet van @CrypticNoOne. Laatstgenoemde schrijft: ‘MFS (een Amerikaanse investeringsbedrijf, red.) scared of 5G towers but their diet consists of beer and cigarettes’.
De verzender van het filmpje refereert verder niet naar een bron of een locatie. Er ligt echter een sleutelpunt in de video in de zoektocht naar de locatie. Na zes seconden draait de cameraman naar links. In dit korte fragment ziet men de woorden ‘Hall of Fame’ op het gebouw. De zoekterm ‘Hall of Fame building’ levert op Google Images meteen resultaat op in de tweede rij: het gebouw NASCAR Hall of Fame in de hoofdstad Charlotte van de Amerikaanse staat North Caroline. Dit gebouw komt overeen met de locatie in het filmpje.
In oktober 2019 blijken meer van deze filmpjes gemaakt te zijn bij het perceel, zoals te lezen valt bij The Sun en Spectrum News. NASCAR kwam toentertijd met een uitspraak naar buiten tegen WSOC-TV en zei: ‘…We verwelkomen de gelegenheid om vertegenwoordigers van The Audubon Society te ontmoeten en te ontdekken wat de hoofdoorzaak van dit betreurenswaardige incident kan zijn…’ Ook voor NASCAR is de doodsoorzaak van zoveel vogels onbekend.
The Charlotte Observer lijkt het wel te weten en schrijft: ‘De kudde gierzwaluwen dachten dat een binnenplaats in het museum een schoorsteeningang was en in plaats daarvan glasplaat raakte’. Dit valt terug op de conclusie van enkele wetenschappers terug in deze factcheck, die laten zien dat vele vogels sterven door tegen gebouwen aan te botsen. Het NASCAR gebouw is bedekt met grote glasplaten en bevat veel licht in de avonden, zo meldt een woordvoerder van het gebouw aan CBS News.
Conclusie
De link tussen 5G en vogelsterfte kan niet wetenschappelijk worden bewezen. @skanky_62 verspreidt nepnieuws door te beweren dat de dode vogels in zijn filmpje door 5G-zendmasten komen. De reden voor de massale vogelsterfte kan veel verschillende factoren hebben, zoals hoge wolkenkrabbers, glas bedekte gebouwen en veel licht.
Bekijk hier al onze checks in de categorie ‘Planeet’