Factcheck: Marco Borsato was met samenwerking Ali B ‘zijn tijd ver vooruit’
‘Als er nooit meer een morgen zou zijn…’ Het is misschien wel een van de bekendste regels uit de Nederlandse popmuziek deze eeuw. Het populaire nummer ‘Wat zou je doen’ uit 2004, een samenwerking tussen zanger Marco Borsato en rapper Ali B, vindt Borsato met terugwerkende kracht ‘zijn tijd ver vooruit’, aldus de man achter ‘Rood’ en ‘Dromen zijn bedrog’ in Het Parool. Heeft hij gelijk?
Als extra gewicht voor zijn claim zegt Borsato tegen de Amsterdamse krant dat ‘rap nu mainstream’ is. Wat je in deze opmerking kunt lezen: met het nummer ‘Wat zou je doen’ bood Borsato een podium aan het genre van rapper Ali B. Immers: zouden hij en zijn muziek ook zo’n grote fanbase hebben gekregen als Borsato niet de spotlights met hem had gedeeld? Dat gaan we checken. In de Top 40 van week 39 (25 september) in 2004 stond ‘Wat zou je doen’ ferm op nummer één. Direct daaronder de megahit Dragostei Din Teï van de Moldavische boyband O-Zone.
Zo ‘niet-mainstream’ was rap in 2004
Maar de rest van de top 10 wordt wel degelijk bevolkt door drie rap- of aan rap verwante nummers: ‘Push Up’ van de Britse breakbeatgroep Freestylers, ‘My Place’ van de Amerikaanse rapper Nelly en ‘Viben’ van de Curaçaos-Nederlandse hiphopformatie K-Liber. Verderop in de lijst vind je de Nederlandse rappers Lange Frans, Baas B en Brace, de Amerikaanse rapper J-Kwon en de groepen Outkast en Terror Squad uit hetzelfde land.
Dat rap in september 2004 niet ‘mainstream’ was in Nederland, is dus onzin. Sterker nog: kijken we naar de Top 100 voor heel 2004, dan staan Ali B en Brace zelfs boven het duo Marco Borsato-Ali B: ‘Ik ben je zat’ haalde de vierde plaats, ‘Wat zou je doen’ kwam niet verder dan de achtste positie.
Eerdere samenwerking tussen popsterren en rappers
Waarschijnlijker is dat Borsato de samenwerking tussen verschillende genres als progressief aanduidt. Maar ook dan klopt zijn uitspraak niet. Al in 1986 nam Run-D.M.C. een cover op van ‘Walk This Way’, een hit van hardrockband Aerosmith waar diens bandleden Steven Tyler en Joe Perry aan meewerkten. Het lied kwam tot de tweede plaats in de Nederlandse Single Top 100.
Om aan te geven hoe populair Aerosmith was en nog steeds is: in de lijst met best verkopende artiesten van de Recording Industry Association of America (RIAA) staat Aerosmith veertiende met 66,5 miljoen verkochte platen, net onder The Rolling Stones en boven Madonna, Mariah Carey, Whitney Houston en Celine Dion.
Invloedrijke nummers
Een ander goed voorbeeld is de single ‘Numb/Encore’, een samenwerking tussen raprockband Linkin Park en rapper Jay Z. Het nummer verscheen in november 2004, maar werd al in juli van dat jaar opgenomen – twee maanden voor de release van ‘Wat zou je doen’. Mike Shinoda, een van de oprichters van Linkin Park, stelde tegenover MTV News dat hij al in 1996 tracks van Jay Z combineerde met muziek van rockbands als The Smashing Pumpkins en Nine Inch Nails. Het nummer is nog altijd invloedrijk in Nederland: vorig jaar behaalde het de 772ste plek in de Top 2000 – twee plaatsen bijvoorbeeld boven ‘Het is een nacht’ van Guus Meeuwis.
Andere voorbeelden van succesvolle samenwerking tussen ‘mainstreammuzikanten’ en rappers zijn R.E.M. en KRS-One met ‘Radio Song’ (1991), Anthrax en Public Enemy met ‘Bring The Noise’ (1994) en Pearl Jam en Cypress Hill met ‘Real Thing’ (1994).
1996
Maar niet alleen in de VS, ook in Nederland kwamen cross-overs tussen rap en andere genres eerder voor. Zo sprong Osdorp Posse al in 1996 in een muzikaal bootje met deathmetalband Nembrionic om het album ‘Briljant, hard en geslepen’ te maken. Vier jaar later sloten Def P van Osdorp Posse en Brainpower zich aan bij de reünieplaat Klaar van Doe Maar.
Conclusie
Marco Borsato stelde dat zijn samenwerking met rapper Ali B voor het nummer ‘Wat zou je doen’ in 2004 zijn tijd ver vooruit was. Maar al in 1986 bracht het internationaal razend populaire Aerosmith een succesvol nummer uit met rapgroep Run-D.M.C. Ook in Nederland gingen popsterren als Doe Maar eerder dan Marco Borsato in zee met rapartiesten (Osdorp Posse en Brainpower). We beoordelen de uitspraak derhalve als onwaar.