Factcheck: ’Meer dan 13.000 internationale studenten geïnteresseerd in Nederlandse taal’
Wat heb je als niet-Nederlander nog aan het Nederlands in een tijd van internet en globalisering? Meer dan je denkt, zo blijkt: volgens Henriette Louwerse, voorzitter van de Internationale Vereniging voor Neerlandistiek, zijn meer dan 13.000 internationale studenten geïnteresseerd in de Nederlandse taal (en cultuur). Klopt dat?
Navraag bij Louwerse, tevens lector Nederlands aan de universiteit van Sheffield, leert dat zij het cijfer baseert op gegevens van de Taalunie. Deze Nederlands-Vlaamse organisatie werd in 1980 opgericht om een gemeenschappelijk beleid te voeren voor de Nederlandse taal in zowel Nederland als het Nederlandstalige deel van België. De Taalunie telt wereldwijd 24 miljoen Nederlandstaligen: 17 miljoen Nederlanders, 6,5 miljoen Belgen en 400.000 Surinamers.
Huidige studenten in het buitenland
Louwerse noemde in haar opiniestuk in de Volkskrant dus ‘meer dan 13.000 studenten’. Dat aantal komt terug in het rapport De staat van het Nederlands in de wereld, waar Louwerse aan meeschreef. ‘Ik zeg er overigens bij dat deze mensen Nederlandse taal en cultuur studeren op een universiteit of hogeschool of op een taalcentrum verbonden aan een universiteit/hogeschool’, laat ze weten via de mail.
De Internationale Vereniging voor Neerlandistiek telde in 2016 141 opleidingen Nederlands buiten Nederland en Vlaanderen. In totaal hielden 519 docenten zich internationaal bezig met de neerlandistiek. Veruit de meeste studenten Nederlands verblijven in Europa: 78 procent. Daarna volgen Afrika (10 procent) en Noord-Amerika en Azië (6 procent).
Niet-universitair onderwijs
Zoals Louwerse opmerkt, zijn buitenlandse studenten die geen onderwijs genieten aan hogescholen of universiteiten dan nog niet meegeteld. De Taalunie concludeert dat ‘aan honderden instellingen op niet-universitair niveau geven nog eens ruim 6.000 leerkrachten Nederlands aan 400.000 leerders buiten het Nederlandse taalgebied’ lesgeven.
‘En dan zijn nog niet eens meegerekend de studenten die het Nederlands bestuderen als bronnentaal’, vervolgt de beleidsorganisatie die is gevestigd in Den Haag. ‘Dat zijn bijvoorbeeld rechtenstudenten in Indonesië die overheidsdocumenten moeten kunnen lezen die in het Nederlands hun officiële status hebben behouden. En ook Zuid-Afrikaanse studenten die Afrikaans studeren, zijn niet meegerekend. Maar ook zij leren Nederlands, want dat is een onderdeel van het vak Afrikaans.’
Online
Ten slotte noemt het neerlandistiekrapport de massive open online course (MOOC) ‘Introduction to Dutch’. Deze is ontwikkeld door het Talencentrum van de Rijksuniversiteit Groningen. Deze onlinecursus is negen keer aangeboden en heeft zodoende 140.000 studenten wereldwijd bereikt, aldus het rapport van de Internationale Vereniging voor Neerlandistiek. De meest recente, in augustus 2017, kon op 8.000 inschrijvingen rekenen.
!function(e,t,s,i){var n=”InfogramEmbeds”,o=e.getElementsByTagName(“script”),d=o[0],r=/^http:/.test(e.location)?”http:”:”https:”;if(/^\/{2}/.test(i)&&(i=r+i),window[n]&&window[n].initialized)window[n].process&&window[n].process();else if(!e.getElementById(s)){var a=e.createElement(“script”);a.async=1,a.id=s,a.src=i,d.parentNode.insertBefore(a,d)}}(document,0,”infogram-async”,”https://e.infogram.com/js/dist/embed-loader-min.js”);
Conclusie
In de meest strikte definitie van ‘student’ – studerend aan een hogeschool of universiteit – leerden 13.777 studenten buiten Nederland en Vlaanderen in 2016 de Nederlandse taal. Daarmee klopt de bewering van lector en voorzitter Henriette Louwerse. Maar dan blijven Zuid-Afrikaanse studenten die Afrikaans leren (waarvoor zij ook het Nederlands moeten beheersen) en Indonesische studenten die Nederlandstalige documenten uit de koloniale tijd moeten lezen, nog buiten beschouwing. Omdat Louwerse spreekt van ‘meer dan’ 13.000 studenten, beoordelen we haar claim als waar.
Update: het getal 13.777 dat de Internationale Vereniging voor Neerlandistiek in haar rapport noemt, wordt bevestigd door de Taalunie. Woordvoerder Jasperina Furman verklaart de 15.000 studenten waar IVN-voorzitter Henriette Louwerse in de Volkskrant over schrijft als volgt: ‘Jaarlijks versturen wij een vragenlijst naar de vakgroepen Nederlands in het buitenland waarin wij vragen naar het aantal studenten dat Nederlands studeert. Het daadwerkelijke getal bedraagt 13.777, maar er zijn opleidingen die bij ons niet bekend zijn, vandaar de afronding naar boven.’