Factcheck: ‘Niemand domineerde popmuziek in één jaar meer dan Ed Sheeran in 2017’

Je moet onder een hele grote steen hebben gelegen de afgelopen jaren, wil je nog nooit gehoord hebben van Ed Sheeran. De Britse popster maakte razend populaire nummers als ‘The A-Team’ (2011), ‘I see fire’ (2013) en ‘Shape of you’ (2017). Volgens muziekredacteur Robert van Gijssel van de Volkskrant werd ‘niet eerder in de muziekhistorie’ een jaar qua popmuziek ‘zo gedomineerd door één persoon’ als door Ed Sheeran. Is dat waar?

Voor zijn bewering maakt Van Gijssel gebruik van twee argumenten (lees: cijfers). Het eerste is de mijlpaal van het lied ‘Shape of you’. Dat werd in september het meest gestreamde nummer aller tijden op de Zweedse muziekdienst Spotify: anderhalf miljard keer is het nummer al gestreamd. En cijfer twee: ‘In maart stonden alle tracks van Sheerans album Divide op de nummers 1, 2, 3, 4, 5, 6 en 8 tot en met 15 van alleen al de officiële Britse hitlijst.’

Meer dan een miljard luisteraars

Van Gijssels eerste uitspraak klopt in ieder geval: sinds de release op 6 januari 2017 luisterden maar liefst 1,533 miljard mensen naar ‘Shape of you’. Eind september wist de track ‘One Dance’ van de Canadese rapper Drake in te halen, en stond de bovenste positie niet meer af. Slechts zes nummers zijn meer dan een miljard keer beluisterd op Spotify: naast Sheeran (een ander nummer van hem, ‘Thinking out loud’, is 1,006 miljard keer gestreamd) en Drake ook werk van The Chainsmokers, Major Lazer en DJ Snake, en Justin Bieber. (Opvallend: van de top 100 meest beluisterde liedjes komt het oudste uit 2011.)

Acht keer raak

Ook de tweede claim van Van Gijssel is juist. Sheerans album Divide (ook wel aangeduid met het symbool ÷) verscheen op 3 maart 2017. Op 10 maart, een week na de verschijningsdatum, stonden de nummers ‘Shape of you’ (1), ‘Galway girl’ (2), ‘Castle on the hill’ (3), ‘Perfect’ (4), ‘New Man’ (5), ‘Happier’ (6), ‘Dive’ (8), ‘Supermarket flowers’ (9), ‘What do I know’ (10), ‘How would you feel’ (11), ‘Barcelona’ (12), ‘Nancy Mulligan’ (13), ‘Eraser’ (14) en ‘Hearts don’t break around here’ (15) ferm in de Britse hitparade. ‘Bibia be ye ye’ (18) en ‘Save myself’ (19) zijn dan nog ongenoemd. Slechts The Chainsmokers en Coldplay wisten zich op de zevende plek te wurmen met ‘Something just like this’.

Niet continue

So far, so good. Maar één week in maart staat natuurlijk niet gelijk aan een heel jaar dominantie in de hitlijsten. Al een week later moet Sheeran plaats 4, 11, 12 en 14 afstaan aan concurrerende artiesten. Op 24 maart zijn plek 4, 5, 6, 8, 9, 10, 12, 13, 14 en 15 van hem afgenomen. En op de laatste dag van die bewuste maand heeft Ed Sheeran niets meer te vertellen op positie 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 13, 14 en 15.

Harry Styles

Veertien weken nadat de single ‘Shape of you’ op de markt kwam, nam voormalig One Direction-zanger Harry Styles de hoogste plek over met zijn solodebuut ‘Sign of the times’. In de Verenigde Staten hield Sheeran het met dat lied 12 weken vol in de Billboard Hot 100-ranglijst. Elf nummers ‘verslaan’ Ed Sheeran door langer in de Hot 100 bovenaan te hebben gestaan, waaronder de earworm ‘Despacito’ (16 weken achtereen), de klassieker ‘Macarena’ uit 1996 (14 weken) en de liefdesballade ‘I will always love you’ van Whitney Houston (ook 14 weken).

Andere popartiesten

De claim van Van Gijssel lijkt dus vooral gebaseerd te zijn op twee zeer succesvolle momenten in 2017 voor Ed Sheeran: eerst in de Britse hitlijsten (maart), toen op Spotify (september). Zijn er ook voorbeelden van muzikanten of zangers die een volledig jaar nóg beter presteerden dan de roodharige guy next door?

Het korte antwoord is: ja, een hoop zelfs.

• Over een periode van om en nabij één jaar (26 december 1964 tot aan 8 januari 1966) behaalden The Beatles bijvoorbeeld maar liefst 6 nummer 1-hits achter elkaar.
• In iets langere of kortere periodes presteerden The Supremes, Michael Jackson, Mariah Carey en Katy Perry dat met vijf songs.

Al met al lijken The Beatles de meest succesvolle artiesten aller tijden.

• In 1964 verdienden John Lennon, Paul McCartney, George Harrison en Ringo Starr zes nummer 1-hits, het jaar erop brachten de jongens uit Liverpool er nog eens vijf uit.
• Ook rock ’n roll-legende Elvis Presley deed het schijnbaar onmogelijke in iets minder indrukwekkende mate: zowel in 1956 als in 1957 kreeg hij vijf nummers bovenaan de hitparades.
• The Supremes (1965), de Jackson 5 (1970), George Michael (1988), Usher (2004) en Rihanna (2010) lukte dat voor ‘slechts’ één kalenderjaar.

Langst genoteerd

En ook in de ranglijst met artiesten die het langst achter in de top 10 van hoogst genoteerde nummers staan, ontbreekt Ed Sheeran.

• Onbetwiste winnares hier is Katy Perry, die in 2010 en 2011 maar liefst 69 weken op zo’n toppositie stond met hits als ‘California Gurls’ en ‘Firework’.
• Daarna volgen de nog piepjonge Chainsmokers, die in 2016 en 2017 61 weken bij de ‘beste tien’ stonden.
• Drake, wat successen betreft een geduchte concurrent van Sheeran, vertegenwoordigt de derde plek met 51 achtereenvolgende weken in de top 10.

Lauwtjes

De kolossale luistercijfers van Ed Sheeran op Spotify ten spijt: als je naar het verleden (en in mindere mate naar het heden) kijkt, steken zijn commerciële prestaties lauwtjes af tegen andere artiesten.

• Alweer Drake stond niet minder dan 431 weken achter elkaar in de Billboard Hot 100, de belangrijkste muzieklijst van de VS.
• De albums Bad van Michael Jackson en Teenage Dream van Katy Perry leverden maar liefst vijf nummer 1-hits op.
• Verzamelwerken van onder meer Whitney Houston, George Michael en Mariah Carey deden dat vier keer.
• Van het album Thriller van de eerdergenoemde ‘MJ’ en van Born in the USA van Bruce Springsteen belandden maar liefst zeven nummers in de top 10.

Conclusie

Dat 2017 een zeer succesvol jaar was voor Ed Sheeran, is een no-brainer. Zijn record op Spotify is een mijlpaal in de geschiedenis, zo veel is zeker. Tegelijk kun je je afvragen of het ‘eerlijk’ is om aan de hand van een streamingdienst die pas sinds 2006 bestaat, grote termen als ‘meer dan ooit in de muziekhistorie’ te bezigen.

Had Spotify al bestaan in de tijd waarin The Beatles nog optraden, Michael Jackson nog leefde en Bruce Springsteen zijn nummers op zijn muzikale hoogtepunt via dat kanaal had kunnen promoten, dan was het zeer de vraag geweest of Ed Sheeran ook dan bovenaan had gestaan.

Omdat het eveneens oneerlijk is om nummers uit pakweg de jaren tachtig over de hele periode te vergeleken met een album uit maart 2017, hebben we steeds gekeken naar een tijdsbestek van één jaar na verschijning. Op alle mogelijke manieren moet Ed Sheeran dan zijn meerdere erkennen in artiesten als The Beatles, Michael Jackson, Katy Perry en Drake. We beoordelen de claim daarom als onwaar.