Factcheck: ‘Ramadan voor het eerst gelijktijdig met eindexamens’

Examenleerlingen met een islamitische achtergrond hebben het deze maand extra zwaar. Naast ‘meesterproeven’ in vakken als wiskunde, geschiedenis en Nederlands zullen velen van hen namelijk ook meedoen aan de ramadan, de vastenmaand voor moslims. In zijn ochtendnieuwsbrief van 15 mei stelde NU.nl dat de ramadan en de eindexamens dit jaar ‘voor het eerst’ samenvallen. Klopt dat?

De ramadan begon dit jaar op dinsdag 15 mei en eindigt op donderdag 14 juni. De periode voor de islamitische vastenmaand wordt bepaald aan de hand van de maan, meldt Wikipedia. ‘Het begin van de maand ramadan wordt waargenomen door het zien van de maan op de vooravond van de eerste dag van de maand. Hierdoor begint ramadan in verschillende landen vaak op verschillende dagen. De belangrijkste regel voor het begin van de maand ramadan is nog altijd gebaseerd op het visueel waarnemen van de maan.’

Eindexamens 2018

De eindexamens duren in 2018 van 14 tot en met 29 mei. Dit gaat althans op voor het zogeheten eerste tijdvak. Leerlingen die vakken herkansen, doen dat in het tweede tijdvak, dat loopt van 18 tot en met 21 juni. De beroepsgerichte leerwegen – alles ‘onder’ het opleidingsniveau vmbo-theoretisch, gingen trouwens al in april van start.

Is het inderdaad de eerste keer?

Dit is eenvoudig te controleren. De ramadan valt weliswaar ieder jaar in een andere periode, maar de eindexamens worden sinds begin jaren zeventig afgenomen in de periode april-mei-juni (het centraal examen zelf stamt uit 1968). Als je even zoekt, blijkt dat de ramadan en de eindexamens in 1987 ook al in dezelfde tijd van het jaar voorkwamen: respectievelijk 29 april tot aan 28 mei en 27 april tot en met 13 mei.

Conclusie

Vaak komt het niet voor: vasten en examens maken op hetzelfde moment. Maar voor Nederlandse moslims was het niet de eerste keer dat ze voor zonsopgang opstonden om te eten en vervolgens al vastend hun dag doorbrachten in een gymzaal vol toetsen. In 1987 was dat namelijk ook al het geval. We beoordelen de claim dus als onwaar.