Nieuwsoverzicht: Fact vs. Fake, Macedonisch nepnieuwsnetwerk ontmaskerd en de checks van de week

FACTORY verzamelt wekelijks het belangrijkste nieuws over factchecken en nepnieuws. Met deze week: een nieuwe serie over de verspreiding van claims en factchecks, de ontmaskering van een Macedonisch nepnieuwsnetwerk en de verkiezingsbeloftes van Trump. Welkom bij het nieuwsoverzicht!

Voor we in het nieuwsoverzicht van deze week duiken kom ik nog even terug op het wetenschappelijk onderzoek dat vorige week veel aandacht trok. Uit onderzoek bleek dat ouderen op Facebook meer nepnieuws verspreiden. Maar het glas is halfvol: uit een ander onderzoek blijkt juist dat ouderen, in ieder geval in Amerika, ook meer factchecks delen. Onderzoek op dit gebied is nog schaars en echte conclusies zijn dus moeilijk te trekken. En dan nu naar deze week.

Nieuws uit de factcheckwereld

• Poynter startte deze week met een nieuwe serie waarin ze het bereik van factchecks vergelijken met het bereik van de weerlegde claim: Fact vs. Fake. Het geeft een interessant inkijkje in de verspreiding van zowel nepnieuws als factchecks. Sommige factchecks van veel gedeelde claims worden nauwelijks gezien, maar het kan ook juist andersom werken.
• Dan nieuws van Nederlandse bodem. In een vierdelige serie ontmaskerde Nieuwscheckers samen met LeadStories een Macedonisch netwerk van nepnieuws over moslims en immigranten.
• En tot slot een interessante analyse uit de VS. PolitiFact vergeleek het nakomen van Trumps verkiezingsbeloftes met die van Obama. Na twee jaar is Trump 17% van zijn beloftes nagekomen; bij Obama was dat 26%.

De checks van de week

• Veel appen zou goed zijn voor je taalgebruik. De Volkrkrant bekeek of dit klopt:

• Op Twitter doen tweets met opmerkelijke feitjes en foto’s het nog steeds goed. That’s Nonsense maakte een lijstje met tien neppe foto’s die vorig jaar viral zijn gegaan. Als je dit interessant vindt is @HoaxEye leuk om te volgen op Twitter. HoaxEye ontkracht dit soort berichten aan de lopende band; vaak zijn ze overdreven of gewoon niet waar.

• Did President Trump urge Americans to boycott Chinese restaurants? https://t.co/nSaT8YaFXi pic.twitter.com/ox8SuMwimW

  — snopes.com (@snopes) January 16, 2019

• PolitiFact checkte verschillende claims over de shutdown van de Amerikaanse overheid. Onder andere voedselinspecties, belastingaangiftes en rampenbestrijding zouden stilliggen. Klopt dat?
• AFP Fact Check onderzocht een massaal gedeelde tweet (bijna 380.000) die stelde dat een enorme gletsjer in tien jaar nagenoeg verdwenen is. De conclusie:
• De paus zou christenen hebben opgeroepen om zich te bekeren tot de islam. NUcheckt concludeerde dat het bericht is overgenomen van een satirische website. Satirisch nieuws lijkt overigens steeds vaker een bron van nepnieuws te zijn.

• Earlier this month, it was claimed that under the Geneva Convention refugees should seek refuge in the first safe country they come to.

  This is incorrect.

  Read more: https://t.co/mJFavvHNWv pic.twitter.com/l3KEC987iA

  — Full Fact (@FullFact) January 19, 2019

Dat was het weer. Tot volgende week!

Check onze blog voor meer achtergronden en nieuwsoverzichten.