Word je echt onaardig van sporten?
Smoesjes verzinnen om niet te hoeven sporten is ontzettend verleidelijk. Dat regelmatig hardlopen of voetballen gezond is, valt niet te betwisten, maar wat als het je wel onaardiger maakt? Volgens een artikel van Glamour.nl zou dat zomaar eens het geval kunnen zijn. Uit onderzoek blijkt: van sporten word je onaardig, leest een kop op hun website. Klopt dit?
Van sporten word je onaardig. Zo’n bevinding zou een grote doorbraak zijn voor zowel wetenschappers als sportontvluchters. Vandaar dat het niet alleen voor Glamour.com interessant nieuws bleek, maar ook voor onder meer Libelle en Viva. Laatstgenoemden deden echter nog een belangrijke toevoeging aan hun nieuws: het zou om te veel sporten gaan. Daarmee komen zij al ietsjes dichter bij de strekking van het onderzoek waar dit nieuws op is gebaseerd.
Het onderzoek
Het rapport waar de artikelen naar verwijzen, is verschenen in het wetenschappelijke tijdschrift Current Biology en afkomstig van onderzoekers aan de University College in Londen. De wetenschappers onderzochten de invloed van door training veroorzaakte vermoeidheid op economische beslissingen. Het doel: achterhalen of fysieke vermoeidheid invloed heeft op de hersengebieden die betrokken zijn bij besluitvorming.
De wetenschappers voerden de test uit op een groep mannelijke triatleten. De helft van die sporters moest gedurende drie weken diens trainingsschema met 40% verhogen, terwijl de andere sporters hun normale routine bleef volgen. Na drie weken kregen de sporters een hersenscan, waarna ze vragen moesten beantwoorden als: ‘wil je nu tien euro, of het zesvoudige over zes maanden?’
Het bleek dat de sporters met een verhoogd trainingsschema vaker voor onmiddellijke voldoening kozen dan de sporters met een regulier schema. De MRI’s die van de hersenen gemaakt waren, toonden dat de eerste groep sporters vermoeider was in het deel van de hersenen dat verantwoordelijk is voor cognitieve controle. Wie het onderzoek van de University College leest, komt dan ook de volgende conclusies tegen:
- Overbelasting van de training bij duursport leidt tot vermoeidheid van de cognitieve controle
- Door training veroorzaakte vermoeidheid wordt geassocieerd met verminderde prefrontale cortexactiviteit
- Door training veroorzaakte vermoeidheid wordt geassocieerd met toegenomen keuze-impulsiviteit
- Overmatige fysieke training en overmatig intellectueel werk veroorzaken vergelijkbare cognitieve vermoeidheid
Onaardig of oververmoeid?
Glamour.nl, Libelle en Viva hebben het uitgevoerde onderzoek dus vrijwel correct omschreven, maar het probleem schuilt in de conclusie die zij daaruit trekken. Allereerst is in de opsomming hierboven te lezen dat het gaat om overbelasting bij duursport; dat zijn dus sporten waarbij tijdens de beoefening lang achter elkaar een inspanning wordt geleverd. Het onderzoek is dan ook uitgevoerd op triatleten: sporters die een combinatie van duursporten beoefenen, bijvoorbeeld hardlopen, zwemmen en wielrennen. Daarnaast is er gekeken naar overbelasting of overmatige fysieke training, wat iets anders is dan ‘te veel’ sporten. Overtraining, zoals dat heet, ontstaat wanneer de belasting die het lichaam door fysieke training wordt opgelegd groter is dan het noodzakelijk herstel.
Volgens het onderzoek is overtraining een vorm van een burn-out en kan dezelfde symptomen veroorzaken als overmatig intellectueel werk. Overtraining heeft dus weldegelijk invloed op je cognitieve controle, maar in het onderzoek is geenszins beweert dat het je ook onaardiger maakt – dat is namelijk helemaal niet onderzocht. Het onderzoek keek naar de invloed van overtraining bij economische beslissingen. Dat die bestaat, is middels de volgende passage uit het onderzoek te bewijzen:
‘At the neural level, training overload resulted in diminished activation of the lateral prefrontal cortex, a key region of the cognitive control system, during economic choice. Our results therefore provide causal evidence for a functional link between enduring physical exercise and exerting cognitive control.’
‘Sport werkt altijd’
Neurowetenschapper Bastien Blain, die aan het hoofd van het onderzoeksteam stond, is niet blij met de conclusie die er uit zijn onderzoek wordt getrokken. “We hebben nooit gezegd dat sporten negatieve gevolgen voor de gezondheid heeft, maar wel dat overbelasting tot cognitieve vermoeidheid kan leiden. We sloten al onze interviews af met het gegeven dat sporten goed is voor de gezondheid. Dat zal je overal terugvinden.”
Toch is Blain allesbehalve verbaasd door de misleidende artikelen. “Er zit een verrassend element in het onderzoek,” legt hij uit. “In combinatie met sport werkt dat altijd. Waarschijnlijk heeft dat deze zogenoemde journalisten ertoe gezet om op die manier de populariteit te maximaliseren, zelfs als dat ten koste gaat van de waarheid.”
De drie nieuwsplatforms wilden telefonisch niet reageren op deze bevindingen.
Conclusie
De bewering die in de artikelen van Glamour.com, Libelle en Viva wordt gedaan is volledig ongegrond, want de websites verwijzen naar een onderzoek met een heel ander uitgangspunt. Zo gaat het niet om veel of te veel sporten, maar overtraining, wat een specifieke vorm van een burn-out is. Daarnaast is gekeken wat de invloed van overtraining is op besluitvorming, en niet op de mate van aardigheid van de overtrainde persoon.